Sau 7 năm tạm ngừng khai thác, Cảng Mormugao (bang Goa, Ấn Độ) – một trong những cảng biển trọng điểm ở bờ Tây Ấn Độ – sẽ chính thức nối lại hoạt động khai thác container vào cuối tháng 11 năm 2025. Đây được xem là cột mốc quan trọng đánh dấu sự phục hồi mạnh mẽ của hệ sinh thái hàng hải và logistics của Goa, đồng thời thể hiện nỗ lực của chính phủ Ấn Độ trong việc mở rộng năng lực hạ tầng cảng biển nhằm đáp ứng tốc độ tăng trưởng thương mại toàn cầu.
Động thái khôi phục sau thời gian dài gián đoạn
Cảng Mormugao từng là đầu mối quan trọng phục vụ vận tải hàng hóa tổng hợp và container tại khu vực miền Tây Ấn Độ. Tuy nhiên, từ năm 2018, cảng này đã ngừng tiếp nhận hàng container để tập trung khai thác hàng rời (bulk cargo) – chủ yếu là quặng sắt và than – do nhu cầu xuất khẩu khoáng sản tăng mạnh. Việc dừng hoạt động container khiến hàng hóa xuất khẩu của Goa phải trung chuyển bằng đường bộ tới các cảng lân cận như Mumbai hoặc Mangalore, kéo theo chi phí logistics tăng cao và thời gian vận chuyển kéo dài.
Sự trở lại của dịch vụ container tại Mormugao vì thế được giới doanh nghiệp kỳ vọng sẽ giảm đáng kể chi phí vận tải đầu cuối (end-to-end logistics cost), đồng thời rút ngắn thời gian luân chuyển hàng hóa cho khu vực công nghiệp đang phát triển nhanh của Goa.
Hãng tàu SCI đảm nhiệm tuyến feeder đầu tiên
Theo kế hoạch, Tập đoàn Vận tải biển Ấn Độ (Shipping Corporation of India – SCI) sẽ đảm nhận vai trò hãng tàu feeder (tàu gom hàng) cho tuyến container mới. Tàu SCI Mumbai – thuộc đội tàu container cỡ trung – dự kiến sẽ cập cảng Mormugao chuyến đầu tiên vào ngày 20/11/2025, đánh dấu sự mở lại luồng vận tải container chính thức của Goa sau 7 năm “đóng băng”.
SCI dự kiến sẽ triển khai lịch trình định kỳ hàng tuần hoặc hai tuần một chuyến, kết nối Mormugao với các cảng trung chuyển lớn như Nhava Sheva (JNPT), Mundra, và Colombo, giúp hàng hóa từ Goa có thể nối tuyến nhanh ra các tuyến thương mại quốc tế đi Trung Đông, châu Âu và Đông Nam Á.
Lợi ích kinh tế và logistics cho Goa
Theo các hiệp hội xuất khẩu và phòng thương mại địa phương, việc khôi phục hoạt động container tại Mormugao mang lại nhiều lợi ích chiến lược:
-
Giảm chi phí logistics 10–15% so với việc vận chuyển bằng đường bộ tới Mumbai hoặc Mangalore.
-
Rút ngắn thời gian vận chuyển hàng xuất khẩu 1–2 ngày, đặc biệt với các mặt hàng có chu kỳ giao hàng ngắn như linh kiện điện tử, nông sản chế biến, dược phẩm và hàng tiêu dùng.
-
Tăng tính chủ động trong kế hoạch giao nhận và chuỗi cung ứng (supply chain visibility), giảm rủi ro từ việc phụ thuộc vào hạ tầng đường bộ liên bang vốn thường xuyên tắc nghẽn.
-
Khuyến khích doanh nghiệp FDI đầu tư vào Goa nhờ lợi thế logistics được cải thiện rõ rệt.
Đại diện Liên đoàn các nhà xuất khẩu Ấn Độ (FIEO) nhận định: “Việc tái khởi động tuyến container tại Mormugao sẽ giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Goa tiết kiệm chi phí đáng kể, tăng năng lực cạnh tranh trong xuất khẩu, đặc biệt trong các lĩnh vực như dệt may, cơ khí, chế biến thực phẩm và hóa chất.”
Triển vọng phát triển thành trung tâm logistics chiến lược
Các chuyên gia trong ngành logistics đánh giá, Mormugao có tiềm năng trở thành “hub logistics chiến lược” của vùng duyên hải phía Tây, nhờ các yếu tố:
-
Vị trí địa lý thuận lợi, nằm gần tuyến hàng hải quốc tế nối Ấn Độ với Trung Đông, châu Phi và châu Âu.
-
Độ sâu luồng tàu lý tưởng, có thể tiếp nhận tàu container cỡ vừa (2.000–3.000 TEU).
-
Hạ tầng đang được hiện đại hóa, bao gồm khu bến container mới, hệ thống cẩu bờ, kho bãi, và kết nối đường sắt nội địa.
-
Chính sách hỗ trợ của chính phủ Ấn Độ, trong khuôn khổ chương trình “Sagarmala” – dự án chiến lược phát triển cảng biển quốc gia.
Việc khôi phục hoạt động container không chỉ giúp tăng hiệu quả khai thác cho cảng mà còn thu hút thêm các hãng tàu quốc tế, nhà khai thác logistics và doanh nghiệp xuất nhập khẩu, góp phần tái định vị Goa trên bản đồ hàng hải Ấn Độ.
Tác động lan tỏa tới chuỗi cung ứng khu vực
Khi hoạt động ổn định, Mormugao có thể đóng vai trò giảm tải cho các cảng lớn đang quá tải như Mumbai (JNPT), đồng thời tạo một cửa ngõ mới cho hàng hóa từ miền Tây và Tây Nam Ấn Độ. Điều này sẽ góp phần đa dạng hóa hạ tầng logistics quốc gia, tăng tính linh hoạt của chuỗi cung ứng và giảm rủi ro gián đoạn trong trường hợp tắc nghẽn hoặc thiên tai ở các cảng chính.
Cảng Mormugao hiện được xem là “cửa ngõ hàng hải phía Tây” của Ấn Độ, với hơn 130 năm hoạt động. Việc tái khởi động dịch vụ container không chỉ mang ý nghĩa thương mại mà còn thể hiện chiến lược nâng tầm năng lực logistics của Ấn Độ, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm trung chuyển hàng hải của khu vực Nam Á vào năm 2030.