Căng thẳng thuế quan gây xáo trộn và mất ổn định trong vận tải biển toàn cầu.

VTV.vn – Ngành vận tải biển toàn cầu, nơi đảm nhận tới 80% thương mại thế giới, đang đối mặt với bất ổn do căng thẳng thương mại và thuế quan từ Mỹ.

Áp lực thuế quan từ Mỹ

Hội nghị chuỗi cung ứng và vận tải container TPM 2025, diễn ra tại Long Beach, California, sẽ đánh dấu khởi đầu mùa đàm phán hợp đồng vận chuyển container. Sự kiện có sự tham dự của các hãng vận tải lớn như MSC, Maersk, Hapag-Lloyd, cùng các tập đoàn bán lẻ như Walmart và các công ty hậu cần như DSV, DHL.

Các doanh nghiệp này đang đối mặt với thách thức từ chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, có nguy cơ làm giảm thương mại quốc tế và suy yếu vị thế đàm phán của các hãng tàu lớn, vốn đã hưởng lợi nhuận cao trong nhiều năm.

Tổng thống Trump đã áp thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc – quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới – và đề xuất mức phí hàng triệu USD đối với tàu do Trung Quốc đóng khi cập cảng Mỹ.

Dự kiến vào ngày 4/3, Mỹ có thể áp thuế 25% lên các mặt hàng từ Mexico như bơ, rượu tequila, cũng như thịt bò, gỗ và dầu từ Canada. Bên cạnh đó, chính quyền Trump cũng có kế hoạch tăng thuế đối với thép, nhôm và đã áp thuế 25% với hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU).

Peter Sand, chuyên gia phân tích tại nền tảng định giá vận tải Xeneta, nhận định: “Sự bất ổn chưa từng có đang bao trùm khắp nơi.”

Những biện pháp thuế quan của Mỹ đang gây xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu, trong khi ngành vận tải biển cũng chịu áp lực từ chi phí gia tăng do thời tiết khắc nghiệt và việc chuyển hướng khỏi kênh đào Suez nhằm tránh các cuộc tấn công của phiến quân Houthi.

Dự báo giá cước vận tải trong năm 2025

Trong vài tuần qua, lượng nhập khẩu container vào Mỹ tăng mạnh, một phần do doanh nghiệp đẩy nhanh nhập hàng trước khi thuế quan mới có hiệu lực. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng nhập khẩu có thể chững lại khi mức thuế mới được áp dụng, các quốc gia đáp trả Mỹ và người tiêu dùng chịu gánh nặng chi phí tăng. Điều này có thể tác động đến nhu cầu vận chuyển và giá cước.

Chỉ số Drewry World Container Index cho một container 40 feet hiện ở mức 2.629 USD, giảm 75% so với mức đỉnh 10.377 USD vào tháng 9/2021 và là mức thấp nhất kể từ tháng 5/2024.

Theo các nhà phân tích của Jefferies, giá cước vận tải có thể biến động mạnh do bất ổn địa chính trị, nhưng nhìn chung được dự báo sẽ giảm nhẹ trong suốt năm 2025.

Giá tiêu dùng chịu áp lực từ thuế quan

Vào ngày 21/2, Mỹ đề xuất áp phí cao đối với tàu do Trung Quốc đóng khi cập cảng Mỹ, nhằm thúc đẩy ngành đóng tàu nội địa. Theo đề xuất, các tàu thuộc sở hữu của COSCO – tập đoàn nhà nước Trung Quốc – có thể phải trả phí lên tới 1 triệu USD mỗi tàu, trong khi các hãng khác sử dụng tàu Trung Quốc có thể bị áp phí 1,5 triệu USD.

Động thái này có thể mang lại lợi ích cho các hãng vận tải của Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng nó có thể gây tác động tiêu cực đến ngành vận tải biển và khiến giá tiêu dùng tăng cao, ảnh hưởng đến hàng loạt mặt hàng từ đồ chơi, quần áo đến thực phẩm và nhiên liệu.

Chuyên gia Lars Jensen nhận định: “Gánh nặng kinh tế đối với các nhà xuất – nhập khẩu Mỹ là rất lớn. Những biện pháp gần đây của chính quyền Mỹ là chưa từng có về quy mô và phạm vi.”

Cuối năm ngoái, lợi nhuận của các hãng tàu tăng mạnh do gián đoạn vận tải biển từ các cuộc tấn công ở Biển Đỏ, khiến giá cước tăng vọt. Điều này thúc đẩy các hãng vận tải đẩy mạnh đầu tư vào tàu mới.

Ví dụ, Mediterranean Shipping Company (MSC), dù đã sở hữu đội tàu lớn nhất thế giới, vẫn đặt mua thêm 107 tàu container tính đến tháng 11/2024. CMA-CGM xếp thứ hai với 103 tàu mới được đặt hàng.